چیزی به نام بازار سرمایه نمانده است

به گزارش پول نیوز، شاخص کل بورس تهران در پایان معاملات دیروز ۳۰ فرودین ماه هم با ۰.۶۶ درصد درصد ۸ هزار واحد ریخت و عددی ۱میلیون ۲۱۶ هزار را بر روی تابلوی بورس برای سهامداران ثبت کرد. ریزش شاخص از ابتدای سال ۱۴۰۰، دو روز بعد از باز شدن بازار شروع و تا امروز ادامه دارد.

قیمت دلار آمریکا هم دیروز با ۰.۱۵ ریزش به ۲۳ هزار ۸۴۰ تومان رسید علاوه بر شاخص بورس و دلار، سکه بهار آزادی با ۰.۵۳ درصد افت نسبت به روز گذشته ۱۰ میلیون ۲۸۰ هزار تومان در بازار معامله شد. به نظر می‌رسد که اخبار مربوط به نشست‌های تیم مذاکره کننده ایرانی با طرف خارجی برجام باعث ایجاد جو روانی در ریزش دلار بوده است. آلبرت بغزیان کارشناس اقتصادی گفته"اکنون که نرخ ارز در بازار بدنبال انجام مذاکرات هسته‌ای و اخباری که از نهایی شدن برخی تفاهم‌هایی که نشان از رفع تحریم‌ها دارد به گوش می‌رسد نرخ ارز بایستی در بازار به شدت کاهشی شود، اما بانک مرکزی بازاررا به خوبی مدیریت می‌کند و نمی‌خواهد قیمت‌ها در این بازار سیر نزولی به خود بگیرند. "

همبستگی شاخص کل بورس به قیمت دلار باعث می‌شود که با نوسانات نرخ ارز، بازار سرمایه هم دچار نوسان شود. تعدادی از صاحب‌نظران بازار سرمایه مدعی هستند، بازار سرمایه زودتر از نرخ دلار به شرایط اقتصادی کلان واکنش می‌دهد و با توجه به اینکه معاملات بازار در این روز‌ها بر اساس دلار زیر ۲۰ هزار تومان در بورس است، نرخ ارز در ماه‌های آینده به زیر ۲۰ هزار تومان هم خواهد رسید. اما عده دیگر معتقدند دولت به هیچ وجه نخواهد گذاشت دلار به زیر ۲۰ هزار تومان بیاید.

با وجود مذاکراتی که اخیرا صورت گرفته بعید می‌دانم برجام به نتیجه برسد، اما با این فرض که به نتیجه برسد، آیا دولت می‌تواند بدون پذیرش اف‌ای تی اف منابع حاصل از صادرات خود را وارد ایران کند؟ ما امسال تورم بالای خواهیم داشت و اگر شرایط به همین منوال پیش برود دلار بالای ۴۰ هزار تومان را انتظار داریم

حسین ایزدی تحلیل‌گر بازار سرمایه و از مخالفان سیاست‌های دولت در بازار سرمایه گفت: اگر شرایط کنونی تداوم داشته باشد و حتی مذاکرات با آمریکا هم به نتیجه برسد، اما fatf را قبول نکنیم دلار در شهریور ماه به ۴۰ هزار تومان هم خواهد رسید.

او می‌گوید: شرایطی که برای بازار سرمایه ایجاد کردند توان تامین منابع بودجه را از این بازار گرفتند و بنابراین دولت مجبور است برای تامین کسری بودجه خود ۲ برابر پول چاپ کند.

دی ماه سال گذشته همزمان با انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان گفته بود «اگر منابع در اختیار بانک مرکزی قرار بگیرد، قیمت دلار به ۱۵ هزار تومان می‌رسد.»، اما عبدالناصر همتی رئیس بانک مرکزی نوسان دلار را بیشتر روانی می‌داند و معتقد است که قیمت دلار به زیر ۲۰ هزار تومان می‌رسد.

ایزدی مجموع عوامل خارج از بازار سرمایه مثل دخالت دولت، آزادسازی سهام عدالت، مباحث بازار پولی و چند عامل دیگر را دلیل شرایط کنونی بازار سرمایه عنوان کرد و در این جمله که " ما دیگر بازاری به نام بازار سرمایه نداریم" وضعیت کنونی بازار را نامساعد می‌داند.

این کارشناس به تامین مالی بالای ۵۰۰ هزار میلیارد تومانی از بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: با بالا و پایین بردن سهم‌ها و هزار کار دیگر در بازار سرمایه توانستند این میزان تامین مالی کنند، اما بازار سرمایه دیگر توان این حجم از خروج سرمایه توسط دولت را ندارد.

در همین حال در تازه‌ترین واکنش دهنوی رئیس سازمان بورس از تصمیم دولت به تامین مالی دولت از بورس دفاع کرد و گفته است «اگر بورس نبود دولت باید برای تامین مالی خود، پایه پولی را افزایش می‌داد.»

صاحب‌نظران بازار سرمایه در حالی از تامین مالی از بورس در سال جدید اظهار نگرانی می‌کنند که قرار است دولت ۲۴۰هزار میلیارد تومان از این بازار درآمد کسب کند و حتی به صندوق‌های سرمایه‌گذاری مثل صندوق بازنشستگی کشور اعلام کرده که برای اجرای پروژه‌ها و تامین هزینه‌ها خود مانند افزایش حقوق بازنشستگان از فروش سهم در بازار سرمایه درآمد کسب کنند.

ایزدی هم می‌گوید: دیگر نقدینگی وارد بازار سرمایه نمی‌شود که دولت بخواهد از آن تامین مالی کند و مشخص نیست که چطور می‌خواهد این میزان از منابع در بودجه را کسب کند.

او مانند بسیاری از کارشناسان بازار سرمایه دو ابهام سیاسی برجام و انتخابات ریاست جمهوری را عامل نوسانات منفی بازار در این روز‌ها می‌داند و در خصوص اثرگذاری هم کدام از این دوعامل بر بورس می‌گوید: رئیس جمهور بعدی هر کسی می‌خواهد باشد، مهم این است که با وجود مشخص نبود سیاست‌های اقتصادی در ایران، چطور می‌خواهد منابع مالی خود را تامین کند؟ اگر قرار است از بازار سرمایه کسب درآمد کند که این بازار نقدینگی ندارد که بخواهند این کار را انجام دهد در نتیجه مجبور است که دو برابر پول چاپ کنند که این یعنی افزایش نقدینگی و تورم.

زمانی که سازمان بورس استقلال نداشته باشد اعضای هیات مدیره آن را دولت انتخاب می‌کند، بنابراین رئیس این سازمان منافع دولت را اولویت قرار می‌دهد و تصمیم‌گیری آن هم بر اساس منافع دولت است

این کارشناس در ادامه ابهام برجام را این گونه توضیح داد: با وجود مذاکراتی که اخیرا صورت گرفته بعید می‌دانم برجام به نتیجه برسد، اما با این فرض که به نتیجه برسد، آیا دولت می‌تواند بدون پذیرش اف‌ای تی اف منابع حاصل از صادرات خود را وارد ایران کند؟ ما امسال تورم بالای خواهیم داشت و اگر شرایط به همین منوال پیش برود دلار بالای ۴۰ هزار تومان را انتظار داریم.

او تصمیم جدید سازمان بورس در مورد افزایش دامنه نوسان به منفی ۳درصد و نامتقارن شدن دامنه نوسان به این شکل را یکی از دلایل خروج پول از بازار سرمایه می‌داند و گفت: از نظر تحلیل مالی رفتاری انسان زیان را به خود و سود را به شانس تعبیر می‌کند بنابراین زمانی که ۶ درصد فردی سود می‌کند ترجیح می‌دهد سهم خود را بفروشد، اما اگر همین فرد شش درصد زیان کند برای جبران زیان خود هم که شده در بازار می‌ماند بنابراین اگر قرار بود دامنه نامتقارن شود باید ۶درصد منفی و ۲درصد مثبت می‌شد تا صف فروش هم به این شکل در بازار ایجاد نشود.

او پیشبینی می‌کند که در ماه‌های پیش رو شاخص روند منفی خود را ادامه می‌دهد بنابراین به سهامدارانی دچار زیان بر روی سهم خود هستند پیشنهاد داد که سهام خود را بفروشند.

ایزدی به نوع انتخابات ریاست سازمان بورس هم اشاره داشت و گفت: زمانی که سازمان بورس استقلال نداشته باشد اعضای هیات مدیره آن را دولت انتخاب می‌کند، بنابراین رئیس این سازمان منافع دولت را اولویت قرار می‌دهد و تصمیم‌گیری آن هم بر اساس منافع دولت است و به نظرم یکی از شروط انتخاب رئیس سازمان بورس حفظ منافع دولت در بازار سرمایه است.

پیشتر شاپور محمدی و آقای قالیباف اصل روسای سابق سازمان بورس به دخالت‌های سیاسی در بورس انتقاد داشتند و مهمترین دلیل استعفای خود از مدیریت سازمان را دخالت در امور بازار سهام عنوان کردند.